تاب آوری معجزهای رفتاری است که ما را به زندگی عادی برمیگرداند. اگر این ویژگی و توانایی را در خود تقویت کنیم، بعد از تجربه رنجها و غصهها، فشارها و شکستها، و تلخیهای زندگی میتوانیم دستها را به زانو بگیریم و دوباره از جا بلند شویم. تاب آوری کمکمان میکند زخمها را التیام ببخشیم و لحظهها را شادتر و آرامتر زندگی کنیم.
تابآوربودن یعنی داشتن انعطاف لازم برای بازگشتن به حالت عادی. کسی که این ویژگی را در خود دارد و آن را تقویت میکند، کسی است که با ناامیدی، شکست و سختی روبهرو میشود؛ اما میتواند همهچیز را طوری کنترل کند که بازگشت به روند عادی زندگی ممکن شود.
مصیبتها، حوادث، فقدانها و اتفاقات ناخوشایند از زندگی آدمها دور نمیمانند. کسی که تاب آوری را بهخوبی میشناسد و آن را در خود تقویت میکند از همه اینها میگذرد و در کشاکش روزهای سخت زندگی دوام و تاب میآورد. فرض کنید تصادفی سخت رخ داده و از نظر جسمی آسیب دشواری دیدهاید. تحمل وضعیت و تلاش برای بهبودی، همراه با ناامید و خستهنشدن از روند درمان، نشان میدهد فردی تابآور هستید.
ویژگی های افراد تاب آور:
§ آگاهانه و هوشیار عمل میکنند
افراد تابآور، نسبت به موقعیت، آگاه و هوشیارند، احساسات و هیجانهای خود را میشناسند، بنابراین از علت این احساسات نیز باخبرند و هیجانهای خود را به شیوه سالم مدیریت میکنند؛ از سوی دیگر احساسات و رفتارهای اطرافیانشان را نیز درک میکنند و در نتیجه بر خود، محیط و اطرافیانشان تأثیر مثبتی میگذارند.
§ میپذیرند که موانع، بخشی از زندگی هر انسان است
این افراد می دانند زندگی پر از چالش است. آنها میدانند که ما می توانیم از بسیاری مشکلات اجتناب کنیم یا در برابر آنها منعطف باشیم و اشتیاق خود را برای سازگار شدن با تغییرات حفظ کنیم.
§ دارای منبع درونی هستند
افراد تابآور خود را مسوول شرایط خویش می دانند و برای هر مشکل، شکست و مساله، منابع بیرونی را سرزنش نمی کنند، آنها سهم خود را در امور زندگی، همراه با مسوولیت پذیرفته اند و بر این باورند که هر عملی که انجام می دهند، بر زندگیشان بازتابی دارد.
البته واضح است که برخی عوامل نظیر بلایای طبیعی از کنترل خارج است. این افراد، همراه با تشخیص علت مسایل، قادرند با پیدا کردن راهحل مؤثر بر موقعیت و آینده خود، تأثیر مثبت بگذارند.
§ از مهارت های حل مساله برخوردارند
وقتی بحران پدیدار می شود، افراد تابآور قادرند با استفاده از فنون حل مساله، به راهحلهای امن و مطمئن برسند، در حالی که دیگر افراد در این موقعیت های سخت، دچار استرس زیاد میشوند و نمی توانند راه حل مناسب و مفیدی انتخاب کنند.
§ ارتباطات محکم اجتماعی دارند
افراد تابآور شبکه حمایتی و عاطفی محکمی دارند، چنین ارتباطاتی به آنان کمک میکند درباره نگرانی ها و چالش های خود با اطرافیان صحبت کنند، از مشورت، همدلی و همراهی آنها بهره مند شوند، راه حل های جدید را کشف کنند و در مجموع، از لحاظ روانی احساس قدرت و آرامش کنند.
§ خود را فردی قربانی، ارزیابی نمیکنند
افراد تابآور خود را قربانی و ناتوان تصور نمی کنند. وقتی با یک بحران دست به گریبانند، همواره خود را فردی نجات یافته تصور می کنند و معتقدند که می توانند بر شرایط فائق آیند.
§ قادرند متناسب با موقعیت از افراد متخصص، درخواست کمک کنند
افراد تابآور هر زمان که ضرورت ایجاب کند، از منابع حمایتی تخصصی شامل روانشناسان و مشاوران متخصص، کتاب های خودیاری، مطالعه زندگینامه های افراد مهم و دیگر نتایج، شامل دوستان، افراد خانواده، همسایه ها و مانند آن حمایت طلبی کرده و در صورت نیاز برای دریافت خدمات روانشناختی رایگان به مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه می کنند.
چگونه میتوان مهارت تاب آوری را در خود تقویت کرد؟
برای اینکه بتوانید این مهارت را در خود تقویت کنید لازم است تا نکاتی را رعایت کنید و به آنها توجه کنید. در ابتدا لازم است تا برای زندگی خود معنا و هدف داشته باشید و بدانید برای چه هدفی تلاش میکنید و اصلا معنای این هدف چیست زیرا در اینصورت در برابر مشکلات قدرتمند میشوید و از تلاش دست نمیکشید. همچنین داشتن معنا و هدف در زندگی به بازیابی سریعتر شما در برابر مشکلات کمک میکند.
در مرحله بعدی لازم است تا تواناییها و استعداد خود را پیدا کنید و آنها را تقویت کنید. ارتباط خوبی با دیگران داشته باشید تا در هنگام بروز مشکل بتوانید از حمایت آنها برخوردار شوید. یکی دیگر از مواردی که باید رعایت کنید این است که انعطاف پذیر باشید و خودتان را برای هرگونه تغییر آماده کنید زیرا در اینصورت با اتفاقات جدیدی مواجه میشوید که میتوانند برای شما سودمند باشند، اما اگر تعصب زیادی داشته باشید و در برابر تغییر جبهه بگیرید نمیتوانید تجربیات جدیدی داشته باشید.
موارد دیگری که لازم است تا رعایت شود شامل مثبت نگر بودن، پرورش جسم و ذهن، ارتقای مهارت حل مسئله، شجاعت و اهل عمل بودن و در آخر تقویت نقاط قوت میباشد. اگر بتوانید مواردی که گفته شد را به خوبی رعایت کنید بعد از مدتی متوجه میشوید که مهارت تاب آوری در شما افزایش پیدا کرده است و به خوبی میتوانید از عهده مشکلات بربیایید. همچنین میتوانید از یک روانشناس کمک بگیرید.